Թեմուր Չխեիձե. «Դասականը կրկին անհրաժեշտ կլինի ռուսական թատրոնին»11.19.2013
Վրաստանում նշում են հայտնի թատերական ռեժիսոր Թեմուր Չխեիձեի ծննդյան 70 ամյակը:
Չխեիձեն ավելի քան 20 տարի աշխատել է Սանկտ Պետերբուրգի Տովստոնոգովի անվան Մեծ դրամատիկական թատրոնում: Նա 6 տարի եղել է մշակութային այդ օջախի գեղարվեստական ղեկավարը: Չխեիձեն համարվում է ռուսական հոգեբանական թատրոնի ակնառու հետևորդներից մեկը:
2013թ.-ի մարտինն Թեմուր Չխեիձեն մշտական բնակության է վերադառնում հայրենիք՝ Վրաստան, որտեղ էլ այժմ նշում է իր հոբելյանը:
Թբիլիսիում նա դասավանդում է տեղի թատերական համալսարանում և բեմադրություններ իրականացնում տարբեր բեմահարթակներում: Վերջերս Մարջանաշվիլու թատրոնում նա բեմադրել է «Գրյոնհոլմի մեթոդը» ներկայացումը, որն ի դեպ, Պետերբուրգի Մեծ դրամատիկականում նրա բեմականացված վերջին աշխատանքն է:
Չխեիձեն մասնագիտական կրթությունը ստացել է Թբիլիսիի Շոթա Ռուսթավելու անվան թատերական ինստիտուտում: Այն ավարտելուց հետո, 1965թ.-ին աշխատանքի է անցել Զուգդիդի քաղաքի դրամատիկական թատրոնում, որպես ռեժիսոր: Նա աշխատել է նաև Թբիլիսիի պատանի հանդիսատեսի թատրոնում, իսկ 1970-1980թթ.-երին՝ Շոթա Ռուսթավելու անվան թատրոնում: 1991թ.-ից սկսել է սերտ համագործակցել Սանկտ Պետերբուրգի Տովստոնոգովի անվան Մեծ դրամատիկական թատրոնի հետ: Այնտեղ նրան առաջարկում էին գլխավոր ռեժիսորի պաշտոնը: Չխեիձեն երկար ժամանակ հրաժարվում էր այդ առաջարկից, սակայն, 2007թ.-ին, այնուամենայնիվ, համաձայնվում է: Բայց նշանակումից 6 տարի անց արվեստագետը կրկին վերադառնում է այդ պաշտոնի նկատմամբ իր նախնական տեսակետին և 2013թ.-ի մարտի 4-ին կայացած մամլո ասուլսում հայտարարում, որ հեռանում է: «Այժմ, երևի թե, եկել է Մեծ դրամատիկական թատրոնում փոփոխություններ կատարելու ժամանակը, որոնք, սակայն, անձամբ ես չեմ կարող կատարել: Շատերը ինձ անվանում են «անցյալը պաշտող», սակայն դա եղել է իմ սկզբունքային ճանապարհը՝ պահպանել Տովստոնոգովի ժառանգությունը: Վստահ եմ, որ կանցնի ոչ լրիվ 10 տարի, և դասականը կրկին անհրաժեշտ կլինի ռուսական թատրոնին», հայտարարել է Թեմուր Չխեիձեն:
Չխեիձեն ավելի քան 20 տարի աշխատել է Սանկտ Պետերբուրգի Տովստոնոգովի անվան Մեծ դրամատիկական թատրոնում: Նա 6 տարի եղել է մշակութային այդ օջախի գեղարվեստական ղեկավարը: Չխեիձեն համարվում է ռուսական հոգեբանական թատրոնի ակնառու հետևորդներից մեկը:
2013թ.-ի մարտինն Թեմուր Չխեիձեն մշտական բնակության է վերադառնում հայրենիք՝ Վրաստան, որտեղ էլ այժմ նշում է իր հոբելյանը:
Թբիլիսիում նա դասավանդում է տեղի թատերական համալսարանում և բեմադրություններ իրականացնում տարբեր բեմահարթակներում: Վերջերս Մարջանաշվիլու թատրոնում նա բեմադրել է «Գրյոնհոլմի մեթոդը» ներկայացումը, որն ի դեպ, Պետերբուրգի Մեծ դրամատիկականում նրա բեմականացված վերջին աշխատանքն է:
Չխեիձեն մասնագիտական կրթությունը ստացել է Թբիլիսիի Շոթա Ռուսթավելու անվան թատերական ինստիտուտում: Այն ավարտելուց հետո, 1965թ.-ին աշխատանքի է անցել Զուգդիդի քաղաքի դրամատիկական թատրոնում, որպես ռեժիսոր: Նա աշխատել է նաև Թբիլիսիի պատանի հանդիսատեսի թատրոնում, իսկ 1970-1980թթ.-երին՝ Շոթա Ռուսթավելու անվան թատրոնում: 1991թ.-ից սկսել է սերտ համագործակցել Սանկտ Պետերբուրգի Տովստոնոգովի անվան Մեծ դրամատիկական թատրոնի հետ: Այնտեղ նրան առաջարկում էին գլխավոր ռեժիսորի պաշտոնը: Չխեիձեն երկար ժամանակ հրաժարվում էր այդ առաջարկից, սակայն, 2007թ.-ին, այնուամենայնիվ, համաձայնվում է: Բայց նշանակումից 6 տարի անց արվեստագետը կրկին վերադառնում է այդ պաշտոնի նկատմամբ իր նախնական տեսակետին և 2013թ.-ի մարտի 4-ին կայացած մամլո ասուլսում հայտարարում, որ հեռանում է: «Այժմ, երևի թե, եկել է Մեծ դրամատիկական թատրոնում փոփոխություններ կատարելու ժամանակը, որոնք, սակայն, անձամբ ես չեմ կարող կատարել: Շատերը ինձ անվանում են «անցյալը պաշտող», սակայն դա եղել է իմ սկզբունքային ճանապարհը՝ պահպանել Տովստոնոգովի ժառանգությունը: Վստահ եմ, որ կանցնի ոչ լրիվ 10 տարի, և դասականը կրկին անհրաժեշտ կլինի ռուսական թատրոնին», հայտարարել է Թեմուր Չխեիձեն: