Ցույց են տալիս, որ ամեն ինչ տեսնում են և գիտեն, սակայն գործնականում կույր են07.08.2019
«Էդիպի մեջ կա մտածողության ազատություն: Մեր մեջ դա չկա: Հարմարվում ենք...»,- օրերս Ռուսաստանի Վորոնեժ քաղաքում անցկացվող «Պլատոնովյան 7-րդ փառատոն»-ի շրջանակներում ներկայացված իր «Արքա Էդիպ» բեմադրության մասին խոսելիս ասել է Մոսկվայի Վախթանգովի անվան թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար Ռիմաս Տումինասը:
Ռեժիսորը նշում է, որ հին հունական ողբերգության գագաթներից մեկի՝ Սոֆոկլեսի այդ հերոսը գոռոզ է, ինքնահավան և դա նրա մեղքը չէ: Նա հասակ է առել որպես այդպիսին:
«Պատկերցնու՞մ եք, մարտակառքը Էդիպին ճանապարհը չի զիջում, այդ պատճառով նա բոլորին սպանում է», - նշում է Տումինասը: Իսկ Սկյութների թագավորին հաղթելուց հետո նա երկար ժամանակ ապրում է այդ փառքով, պարծենում, որ ազատագրել է Թեբեն:
«Ուրեմն,- եզրակացնում է Տումինասը,- նա կուրացել էր»:
Ռեժիսորը նշում է, որ երկրի ղեկավարները նույնպես այդպես են ապրում: Կարծես թե հանդիպում են մարդկանց, ցույց են տալիս որ ամեն ինչ տեսնում են և գիտեն, սակայն գործնականում կույր են:
Էդիպը 15 րոպեով ներքին մեծ հասունացման հանգեց և... սեփական աչքերը հանեց: Տումինասի կարծիքով սա հերոսի վերածվելու մարդու կարողության դրսևորում է, մարդ, որն ինքն իրեն դատում է և սեփական անձի նկատմամբ պատիժ իրականացնում: Ռեժիսորը անտիկ դարաշրջանի հեղինակի հերոսի այս քայլը համարում է այսօրվա մարդկանց հասցված ամենամեծ հարվածը: Բարձր բարոյականության հարվածը:
«Այսօր մեր մեջ ինքն իրեն մահապատժի չեն ենթարկում Եթե մարդն ինքն իրեն անգամ կրակում է, ապա որպեսզի չդիմակազերծվի»,- ասում է Տումինասը և ընդգծում, որ ստորությունը թափանցել է «մեր կյանք»:
Ռեժիսորը կարծում է, որ սխալները, մեծ սխալները, երբեք ուշ չէ խոստովանել և դառնալ մարդ՝ դրանով իսկ փրկելով քո անձն ու երկիրը:
«Պետք է կարողանալ մաքրվել»,- վերջում ամփոփել է այս թեմայով իր համառոտ միտքը Ռիմաս Տումինասը:
«Էդիպի մեջ կա մտածողության ազատություն: Մեր մեջ դա չկա: Հարմարվում ենք...»,- օրերս Ռուսաստանի Վորոնեժ քաղաքում անցկացվող «Պլատոնովյան 7-րդ փառատոն»-ի շրջանակներում ներկայացված իր «Արքա Էդիպ» բեմադրության մասին խոսելիս ասել է Մոսկվայի Վախթանգովի անվան թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար Ռիմաս Տումինասը:
Ռեժիսորը նշում է, որ հին հունական ողբերգության գագաթներից մեկի՝ Սոֆոկլեսի այդ հերոսը գոռոզ է, ինքնահավան և դա նրա մեղքը չէ: Նա հասակ է առել որպես այդպիսին:
«Պատկերցնու՞մ եք, մարտակառքը Էդիպին ճանապարհը չի զիջում, այդ պատճառով նա բոլորին սպանում է», - նշում է Տումինասը: Իսկ Սկյութների թագավորին հաղթելուց հետո նա երկար ժամանակ ապրում է այդ փառքով, պարծենում, որ ազատագրել է Թեբեն:
«Ուրեմն,- եզրակացնում է Տումինասը,- նա կուրացել էր»:
Ռեժիսորը նշում է, որ երկրի ղեկավարները նույնպես այդպես են ապրում: Կարծես թե հանդիպում են մարդկանց, ցույց են տալիս որ ամեն ինչ տեսնում են և գիտեն, սակայն գործնականում կույր են:
Էդիպը 15 րոպեով ներքին մեծ հասունացման հանգեց և... սեփական աչքերը հանեց: Տումինասի կարծիքով սա հերոսի վերածվելու մարդու կարողության դրսևորում է, մարդ, որն ինքն իրեն դատում է և սեփական անձի նկատմամբ պատիժ իրականացնում: Ռեժիսորը անտիկ դարաշրջանի հեղինակի հերոսի այս քայլը համարում է այսօրվա մարդկանց հասցված ամենամեծ հարվածը: Բարձր բարոյականության հարվածը:
«Այսօր մեր մեջ ինքն իրեն մահապատժի չեն ենթարկում Եթե մարդն ինքն իրեն անգամ կրակում է, ապա որպեսզի չդիմակազերծվի»,- ասում է Տումինասը և ընդգծում, որ ստորությունը թափանցել է «մեր կյանք»:
Ռեժիսորը կարծում է, որ սխալները, մեծ սխալները, երբեք ուշ չէ խոստովանել և դառնալ մարդ՝ դրանով իսկ փրկելով քո անձն ու երկիրը:
«Պետք է կարողանալ մաքրվել»,- վերջում ամփոփել է այս թեմայով իր համառոտ միտքը Ռիմաս Տումինասը: