Վահրամ Փափազյան՝ 12601.06.2014
Այսօր լրանում է հայ բեմի մեծագույն վարպետ Վահրամ Փափազյանի 126-ամյակը:
Վահրամ Փափազյանի ծննդավայրը Կ.Պոլիսն է: Նա սովորել է Վենետիկի Մուրադ-Ռաֆայելյան վարժարանում, ապա՝ Միլանի գեղարվեստի ակադեմիայում:
Առաջին անգամ բեմ է բարձրացել 1904 թ-ին՝ Կոստանդնուպոլսում` Քինի դերով (Ալեքսանդր Դյումա-հոր «Քին կամ Հանճար և անառակություն»):
Փափազյանի մասնագիտական կարողությունների ձևավորման մեջ հատկապես կարևորագույն շրջանը սկսվում է Եվրոպայում, որտեղ նա նախ սովորում է Վենետիկի հայկական քոլեջում (1905-1907), ապա Միլանի Գեղարվեստի ակադեմիայում (1908-1911):
Իտալիայում գտնվելու տարիներին Վահրամ Փափազյանը ծանոթացել և մոտիկ շփումներ է ունեցել եվրոպական թատերական արվեստի շատ նշանավոր գործիչների հետ: Նրանցից շատերը, մասնավորապես բեմարվեստի հռչակավոր այնպիսի վարպետներ, ինչպիսիք են Էլեոնորա Դուզեն և Սառա Բեռնարը եղել են նաև նրա խաղընկերները:
Վահրամ Փափազյանը համարվում է շեքսպիրյան հերոսներին վերամարմնավորող հզոր ներկայացուցիչներից մեկը համաշխարհային բեմարվեստում: Հատկանշական է, որ մի շարք օտար լեզուների տիրապետող հայ արտիստի շեքսպիրապատմամբ, իրենց իսկ մայրենի լեզվով, հիացել են նաև եվրոպական հանդիսատեսները:
Վահրամ Փափազյանը աշխատել է Բաքվի ու Թիֆլիսի հայկական թատրոններում: Նա նաև ելույթներ է ունեցել Ռուսաստանում, հայտնի են նրա խաղերը «Օթելլո» և «Լիր արքա» ներկայացումներում:
Հայ թատրոնի պատմության մեջ Փափազյանը համարվում է Պետրոս Ադամյանի արժանավոր հետևորդը:
1954 թվականից մեծ արտիստը հաստատվել է Երևանում և աշխատել Երևանի Սունդուկյանի անվան թատրոնում:
Մահացել է 1968 թվականի հունիսի 5-ին Լենինգրադում, հուղարկավորվել է Երևանի Կոմիտասի անվան այգու Պանթեոնում՝ հայ մշակույթի շատ այլ գործիչների շիրիմների հարևանությամբ:
Այսօր լրանում է հայ բեմի մեծագույն վարպետ Վահրամ Փափազյանի 126-ամյակը:
Վահրամ Փափազյանի ծննդավայրը Կ.Պոլիսն է: Նա սովորել է Վենետիկի Մուրադ-Ռաֆայելյան վարժարանում, ապա՝ Միլանի գեղարվեստի ակադեմիայում:
Առաջին անգամ բեմ է բարձրացել 1904 թ-ին՝ Կոստանդնուպոլսում` Քինի դերով (Ալեքսանդր Դյումա-հոր «Քին կամ Հանճար և անառակություն»):
Փափազյանի մասնագիտական կարողությունների ձևավորման մեջ հատկապես կարևորագույն շրջանը սկսվում է Եվրոպայում, որտեղ նա նախ սովորում է Վենետիկի հայկական քոլեջում (1905-1907), ապա Միլանի Գեղարվեստի ակադեմիայում (1908-1911):
Իտալիայում գտնվելու տարիներին Վահրամ Փափազյանը ծանոթացել և մոտիկ շփումներ է ունեցել եվրոպական թատերական արվեստի շատ նշանավոր գործիչների հետ: Նրանցից շատերը, մասնավորապես բեմարվեստի հռչակավոր այնպիսի վարպետներ, ինչպիսիք են Էլեոնորա Դուզեն և Սառա Բեռնարը եղել են նաև նրա խաղընկերները:
Վահրամ Փափազյանը համարվում է շեքսպիրյան հերոսներին վերամարմնավորող հզոր ներկայացուցիչներից մեկը համաշխարհային բեմարվեստում: Հատկանշական է, որ մի շարք օտար լեզուների տիրապետող հայ արտիստի շեքսպիրապատմամբ, իրենց իսկ մայրենի լեզվով, հիացել են նաև եվրոպական հանդիսատեսները:
Վահրամ Փափազյանը աշխատել է Բաքվի ու Թիֆլիսի հայկական թատրոններում: Նա նաև ելույթներ է ունեցել Ռուսաստանում, հայտնի են նրա խաղերը «Օթելլո» և «Լիր արքա» ներկայացումներում:
Հայ թատրոնի պատմության մեջ Փափազյանը համարվում է Պետրոս Ադամյանի արժանավոր հետևորդը:
1954 թվականից մեծ արտիստը հաստատվել է Երևանում և աշխատել Երևանի Սունդուկյանի անվան թատրոնում:
Մահացել է 1968 թվականի հունիսի 5-ին Լենինգրադում, հուղարկավորվել է Երևանի Կոմիտասի անվան այգու Պանթեոնում՝ հայ մշակույթի շատ այլ գործիչների շիրիմների հարևանությամբ: