Կարճ ժամանակահատված, որն ավարտվում է ողբերգությամբ10.27.2018
Այսօր, հոկտեմբերի 27-ին, Մոսկվայի Պուշկինի անվան թատրոնը կներկայացնի երիտասարդ ռեժիսոր Անատոլի Շուլևի բեմադրությունն ըստ Հենրիկ Իբսենի հայտնի «Հեդա Գաբլեր» պիեսի: Այդ մասին տեղեկացնում է «taglur.am»-ը՝ հղում անելով «РИА новости»-ին:
Գեներալի փայլուն և անմատչելի դստեր՝ Հեդայի համար ժամանակը փոխում է իր ընթացքը: Մահանում է հայրը: Նրա փողերը և երիտասարդական թարմությունը մոտենում են սպառման սահմանին: Պետք է սթափվել և նոր կյանք սկսել:
Հեդան ամուսնանում է, սպասում է երեխայի: Թվում է նա արդեն վարժվում է ընտանիքի մոր, ամուսնացած տիկնոջ և տանտիրուհու կարգավիճակով ապրելու մտքին: Բայց, անսպասելիորեն քաղաք է վերադառնում նրա նախկին սիրած տղամարդը:
Հեդայի մեջ կրկին գլուխ են բարձրացնում հոգու և մտքերի հեռավոր անկյուններում փոշոտվող ամբիցիաները: Նա կրկին վերադառնում է սեփական երջանկությունը և իդեալները վերագտնելու գաղափարներին: Սակայն դա նրանից մեծ զոհաբերությունների և, նույնիսկ, կյանքի համար վտանգավոր վճիռների առջև է կանգնեցնում...
Հեդայի կերպարը դերասանուհի Ալեքսանդրա Ուրսուլյակն իրեն ուղղված մարտահրավեր է դիտարկում: Նա կարծում է, որ միշտ էլ հետաքրքիր է պատմություն պատմելը: Հեդայի պարագայում սա կյանքի կարճ ժամանակահատվածում է տեղի ունենում, որն ավարտվում է կնոջ ողբերգական մահով...
Իր պիեսով Հենրիկ Իբսենը դերասանուհիների բազմաթիվ սերունդների առջև է դրել գաղտնազերծման ու բացահայտման կարիք ունեցող հոգեբանական խնդիրներ: Այն առաջին անգամ բեմ է բարձրացվել 1891թ.-ին՝ Մյունխենում: Հեդայի կերպարը մարմնավորող դերասանուհիների մեջ կարելի է հանդիպել այնպիսի անունների, ինչպիսիք են Էլյանորա Դուզեն, Լուիզա Դյումոնը, Ինգրիդ Բերգմանը, Վերա Կամիսարժևսկայան և ուրիշները:
Ռեժիսորի կարծիքով Նորվեգացի դասականի այս գործը մինչև հիմա պահանջարկված է, քանի որ դրամատուրգը սեփական ժամանակի բազմաթիվ հիմնախնդիրների կողքին գտել է նաև համամարդկային ցավոտ հարցադրում: «Մենք բոլորս կառչում ենք կյանքին, սակայն նրա իմաստն, ինչ-որ մի ձևով, մշտապես սահում, հեռանում է: Իսկ առանց այդ իմաստի, ինչ-որ երջանիկ մի պատրանքի, դատարկ է և միայնակ...»
Հեդան պատրաստ չէր ոչ իդեալական իրականության մեջ ապրելուն: Թերևս այս է երիտասարդ ռեժիսորի, ասենք նաև պիեսի գլխավոր ասելիքը:
Գեներալի փայլուն և անմատչելի դստեր՝ Հեդայի համար ժամանակը փոխում է իր ընթացքը: Մահանում է հայրը: Նրա փողերը և երիտասարդական թարմությունը մոտենում են սպառման սահմանին: Պետք է սթափվել և նոր կյանք սկսել:
Հեդան ամուսնանում է, սպասում է երեխայի: Թվում է նա արդեն վարժվում է ընտանիքի մոր, ամուսնացած տիկնոջ և տանտիրուհու կարգավիճակով ապրելու մտքին: Բայց, անսպասելիորեն քաղաք է վերադառնում նրա նախկին սիրած տղամարդը:
Հեդայի մեջ կրկին գլուխ են բարձրացնում հոգու և մտքերի հեռավոր անկյուններում փոշոտվող ամբիցիաները: Նա կրկին վերադառնում է սեփական երջանկությունը և իդեալները վերագտնելու գաղափարներին: Սակայն դա նրանից մեծ զոհաբերությունների և, նույնիսկ, կյանքի համար վտանգավոր վճիռների առջև է կանգնեցնում...
Հեդայի կերպարը դերասանուհի Ալեքսանդրա Ուրսուլյակն իրեն ուղղված մարտահրավեր է դիտարկում: Նա կարծում է, որ միշտ էլ հետաքրքիր է պատմություն պատմելը: Հեդայի պարագայում սա կյանքի կարճ ժամանակահատվածում է տեղի ունենում, որն ավարտվում է կնոջ ողբերգական մահով...
Իր պիեսով Հենրիկ Իբսենը դերասանուհիների բազմաթիվ սերունդների առջև է դրել գաղտնազերծման ու բացահայտման կարիք ունեցող հոգեբանական խնդիրներ: Այն առաջին անգամ բեմ է բարձրացվել 1891թ.-ին՝ Մյունխենում: Հեդայի կերպարը մարմնավորող դերասանուհիների մեջ կարելի է հանդիպել այնպիսի անունների, ինչպիսիք են Էլյանորա Դուզեն, Լուիզա Դյումոնը, Ինգրիդ Բերգմանը, Վերա Կամիսարժևսկայան և ուրիշները:
Ռեժիսորի կարծիքով Նորվեգացի դասականի այս գործը մինչև հիմա պահանջարկված է, քանի որ դրամատուրգը սեփական ժամանակի բազմաթիվ հիմնախնդիրների կողքին գտել է նաև համամարդկային ցավոտ հարցադրում: «Մենք բոլորս կառչում ենք կյանքին, սակայն նրա իմաստն, ինչ-որ մի ձևով, մշտապես սահում, հեռանում է: Իսկ առանց այդ իմաստի, ինչ-որ երջանիկ մի պատրանքի, դատարկ է և միայնակ...»
Հեդան պատրաստ չէր ոչ իդեալական իրականության մեջ ապրելուն: Թերևս այս է երիտասարդ ռեժիսորի, ասենք նաև պիեսի գլխավոր ասելիքը: